Konut fiyatları neden yükseliyor?

Konut fiyatlarında yaşanan hızlı artışın temelinde inşaat maliyetleri yatmaktadır. Dünyada artan emtia fiyatları, tedarik sorunu, yüksek döviz fiyatları nedeniyle ithalatın pahalılaşması, maliyet artışında etkili oluyor. İnşaat sektöründe son iki yıldır hızlanan maliyet artışları demir ve çimentoya yapılan zamlarla daha da yükseliyor. Özellikle döviz fiyatlarına, faiz ve enflasyon oranına bağlı olarak, tüm inşaat girdilerinde, önemli fiyat artışları gözlenmektedir. Bu artışlar doğal olarak aynı oranda inşaat sektörü girdilerine ve maliyetlere yansımaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı Mart ayı verilerine göre; inşaat maliyet endeksi, 2022 yılı Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 9,58 bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 101,57 arttı. Bir önceki yıla göre malzeme endeksi yüzde 128,11 arttı. 

Diğer taraftan konut üretiminin azalması ve yükselen talep konut fiyatlarını yukarı yönlü tırmandırmaktadır. Bir önceki yılın ilk çeyreğine göre, 2022 yılı I. çeyreğinde belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen yapıların bina sayısı yüzde 22,5, daire sayısı yüzde 27,9, yüzölçümü yüzde 21,8 azaldığı görüldü. İnşaat maliyetlerindeki hızlı fiyat artışlarından dolayı inşaatçılar yatırımlarını askıya alırken, konutta arz sıkıntısı her geçen gün büyüyor. Türkiye'de yıllık 800 bin yeni konuta ihtiyaç duyulurken, üç yıl önce ortalama 800 bin olan konut stoku, 2020 yılında 600 bin, 2021 de ise yaklaşık 450 bine geriledi. Düşük arza karşılık yüksek talep konut fiyatlarını ikiye katladı.