Konut sahibi olmayı hangi unsurlar etkiliyor?
2020 gelir ve yaşam koşulları araştırması, Türkiye genelinde ev sahipliği oranının gerilediğini gözler önüne serdi. Uzun seneler yüzde 59-61 seviyesinde seyreden ev sahipliğindeki gerileme neden yaşanıyor? Konut sahibi olmayı hangi unsurlar etkiliyor? İşte ayrıntılar...
Habertürk Gazetesi köşe yazarı Abdurrahman Yıldırım bugünkü köşesinde konut sahipliğini kaleme aldı.
İşte Abdurrahman Yıldırım'ın 'Gelir dağılımı niye bozuldu ki?' başlıklı yazısı...
Geçtiğimiz sene kamu bankaları tarafından hayata geçirilen kredi kampanyasıyla ev satış rakamları, 1.5 milyon adetle rekor kırdı. Kovid-19 salgını ve karantina gölgesinde kalınmasına karşın 2020, şimdiye kadar çok ev satışı yapılan sene oldu.
Satışları tetikleyen sebep, kredilerin birçoğunun negatif faizle verilmesi oldu. Sonuç olarak konut kredisi stoku 100 milyar Türk Lirası arttı ve 279 milyar Türk Lirası'na kadar ulaştı. Talebin desteklenmesiyle ev fiyatları 2020 yılında yüzde 32 yükseldi ve tarihinin en yüksek değer artışını kaydetti.
Merkez Bankası tarafından gerçekleştirilen bir çalışmada faizlerde yapılan bir birimlik değişikliğin ev fiyatlarında 2.1 birimlik değişimi getirdiğini ortaya çıkardı.
KONUTLARI KONUTU OLANLAR ALDI
- Peki bu evleri kim aldı diye düşünerek bir değerlendirilme yapıldığında, evi olanların aldığı görüldü. Dün TÜİK'in açıkladığı “2020 gelir ve yaşam koşulları araştırması”, Türkiye genelinde ev sahipliği oranının gerilediğini gözler önüne serdi.
- 2019 yılında yüzde 58.8 olarak kaydedilen oran 1 puan azalarak yüzde 57.8’e düştü. Uzun seneler yüzde 59-61 seviyesinde seyreden ev sahipliğindeki bu gerileme, kredi patlamasıyla ve yükselen fiyatlarla paralel hareket ediyor.
- Çünkü evleri anca bankadan kredi kullanabilecek kişiler veya birikimi bulunanlar peşin parayla satın alabildi. Kurumsal nüfus 1.2 milyon yükselirken ev sahibi hanehalkı sayısındaki artış olmaması, geliri bulunanların ve banka kredisi alanların ikinci, üçüncü evi aldığına kanıt gösterilebilir.
- Evi bulunanlar sayısını artırdı, olmayanlar ise uzaktan seyretmekle yetindi. Bu nedenle ev sahipliğinde gerileme yaşanırken, kiracı oranı arttı. Kiracıların oranı bir senede yüzde 25.6'dan yüzde 26.2'ye yükseldi.
-2020'de ev sahipliğinin gerilemesini yalnızca fiyatlardaki rekorlar etkilemedi. Bunun yanı sıra gelir dağılımının bozulması da gerilemeye neden oldu.