Sur'daki kentsel dönüşüm konutları için araştırma önergesi verildi!

Diyarbakır'ın Sur ilçesinin bazı mahallelerinde kentsel dönüşüm kapsamında yapılan konutlara yönelik sorunların tespit edilmesi için önerge hazırlandı.

Diyarbakır Milletvekili Dersim Dağ ve 19 milletvekili tarafından Diyarbakır'ın Sur ilçesinin bazı mahallelerinde kentsel dönüşüm kapsamında yapılan konutlara yönelik sorunların tespit edilerek bu sorunlara çözüm yollarının belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önerge verildi.

Diyarbakır Milletvekili Dersim Dağ, verdiği önergede şu ifadeleri kullandı: ''Diyarbakır'ın Sur ilçesinde, kentsel dönüşüm kapsamında Alipaşa ve Lalabey mahallelerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresince yaptırılan konutların ilk etabının 05.05.2021 tarihinde anahtar teslimi yapıldı. 2015’te 6 mahallede yaşanan çatışmak süreç sonrası binlerce aile mağdur edilmiş evleri yıkılmıştı, 2017’de ise Alipaşa ve Lalebey mahalleleri de kentsel dönüşüme tabi tutulmuştu, bu süreç boyunca aileler ciddi bir şekilde mağdur edilmişlerdir. Yaşanan mağduriyetler nedeniyle birçok aile anahtar teslimine gitmemiştir, anahtar teslimine giden ailelerin çoğunluğu da mağdur edildiklerini ve ödeyememekleri meblağlarda bankalara borçlandırdıklarını belirtmişlerdir. Sur’da 2016’dan beri devam eden yeniden inşa sürecinin tüm aşamalarının şehirdeki STK ve diğer paydaşların dahil edilerek araştırılması, ihmali olan, rantlara zemin hazırlayan ve mağduriyetler yaratan kişi ve kurumların tespit edilerek haklarında gerekli işlemlerin başlatılması ve bu süreçte ailelere yaşatılan tüm mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla Anayasanın 98. İç Tüzüğün 104. Ve 105. Maddeleri gereğince Meclis Araştırması için gereğini arz ve talep ederim.''

Dağ, açıklamalarına şu şekilde devam etti: ''Diyarbakır Sur’da bir kısmı 2015’te yaşanan çatışmak süreç bir kısmı ise 2017’de kentsel dönüşüm nedeniyle olmak üzere binlerce ev yıkıldı ancak yıkılan bu evlerin yerine çok az sayıda ev inşa edildi. Evleri yıkılan ailelere sadece 2 yıl kira yardımı yapıldı ve bu süreçte aileler her anlamıyla mağdur edildi. Şimdiye kadar Dabanoğlu ve Özdemir mahallelerinde 155 ve Lalebey ile Alipaşa mahallelerinde ise 28 ev sahiplerine teslim edilmiş durumda, 506 ev, 22 işyeri ve 9 modelin de yapımı devam etmektedir. Teslim edilen evler ise ailelere çok yüksek meblağlarda satılmaktadır. Ailelerin çoğu yıktırılan evlerine biçilen değerini 0-20 katı yükseğinde meblağlar ile kendilerine satılmak istenen yeni evleri aşamayacak güçtedir ve bu durum asıl hak sahibi olan ailelerin mağdur edilmesine neden olmaktadır. Birkaç örnek vermek gerekirse; 

-Evlerine 39 bin TL değer biçilen bir aileye yeni verilecek eve 845 bin TL değer biçilmiştir. 
-Üç tapuya sahip bir diğer ailenin, tapularının toplam bedeli 140 bin TL sayılırken  TOKİ  kendilerine 2 zemin kat ve kendi arsalarının üzerinde yapılan yeni yapıya karşılık 890 bin TL maliyet çıkartmıştır. Aile, üç tapunun bedeli olan 140 bin TL mahsup edildikten sonra, 750 bin TL geri ödemeli borçlandırmıştır. 

Diyarbakır’ın Sur ilçesi düşük gelirli ailelerin yaşadığı, yoksulluğun ve işsizliğin yüksek olduğu mahallerden oluşmaktadır. Böylesi bir ilçede 2015’ten bu yana evsiz bırakılan, kendilerine doğru düzgün kira yardımı dahi yapılmayan aileler mağdur edilmiş, yoksullukları kat be kat artırılmıştır. Hak sahibi olan ailelere yıkılan evlerinin yerine ücretsiz veya çok cüzi fiyatlarla yeni evler tahsis edilmesi gerekirken tam tersi bir durum yaşanmaktadır. Zaten 2015’ten bu yana mağdur edilen ailelere hiçbir zaman ödeyemeyecekleri fiyatlar ile evler satılmaktadır. Ailelerin çoğunluğu bankalara taksitlerini ödeyemeyecekleri için ilerleyen süreçlerde bu konutlar el değiştirecek ve asıl hak sahipleri bir kez daha mağdur edilmiş olacaktır. Zaten hiç konut tahsis edilmemiş binlerce aile bulunmaktadır, konut tahsis edilen ailelere ise böylesi fahiş fiyatların çıkarılması kabul edilebilir bir durum değildir. Vatandaşlara yaşatılan bu mağduriyetlere biran önce son verilmesi gerekmektedir. Sur’da yaşanan ve sakinlerinin ciddi anlamda mağdur edildiği bu sürecin başladığı günden bu yana bütün detayları ile şehirdeki STK ve diğer paydaşlar dahil edilerek araştırılması, oluşan tüm mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla mecliste Araştırma Komisyonunun kurulmasını talep ederiz.''