1989 yılında Vitol Konağı kat karşılığı satılmış!

Tarihi Vitol Konağı kat karşılığı satıldı

Gitsin konak, gelsin inşaat

Tuncer BAHÇIVAN

   KADIKÖY Moda'daki tarihi Vitol Konağı'nın kat karşılığı bir inşaat şirketine satılması tepkilere neden oldu. Konağın yıkılmasının engellenmesi istenirken tarihi binanın geceleri tahrip edildiği, duvar süslerinin, heykellerin çalındığı ileri sürüldü.

   Vakıflar'a ait olduğu bildirilen Vitol (Whittall) Konağı'nın yıkılmaması için tarihi binada son oturanlardan biri olan Sönmez Ozanoğlu, konağı kurtarmak için yıllardır uğraştığını ve elinde konu ile ilgili olarak kilolarca belge olduğunu söyledi.

   Ozanoğlu şöyle konuştu:

   ''Atalarımızdan kalan bu yere Bizans oyunlarıyla sahip çıktılar. Başvurmadığım makam kalmadı. Gerekirse Avrupa Konseyi'ne bile gideceğim. Kültür varlıklarımıza sahip çıkmazsak çocuklarımız bize lanet okur. O nedenle sonuna kadar uğraşacağım.''

    Yeşiller Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Celal Ertuğ da, binaya sahip çıkacaklarını, gerekirse bu amaçla eylem yapacaklarını bidirerek, ''Ülkenin tarihi giderek yok oluyor. İlgili makamların ilgisizliğini kınıyor, Sönmez Ozanoğlu'nun çabalarını takdirle karşılıyorum. İsteğimiz herkesin çevresine sahip çıkmasıdır'' dedi.

   BİNANIN TARİHİ

   Edinilen bilgiye göre, tarihi bina 1860 yılında son şeyhülislam Murteza Efendi'nin arsasında İngiliz Whittall ailesi tarafından yapıldı. Kapitülasyonlar nedeniyle, Osmanlı Devleti bu olaya sesini çıkaramadı. Whittall'ler daha sonra ilk Türk futbol takımını kurdular ve Türk spor tarihinde yer aldılar. Bina daha sonra Whittall'lerin kızı Sara ile evlenen Zeki Rıza Sporel'de kaldı. Bina daha sonra Fresko adında bir Musevi'nin eline geçti. Fresko'nun 1962 yılında araya bazı kişileri koyarak binanın Vakıf'la olan ilişkisini kestirdiği ileri sürüldü. Vakıf mallarının gayri müslimlere satılamayacağı ya da devredilemeyeceği hükmü nedeniyle böyle bir yola gidildiği iddia ediliyor. Ancak binanın asıl sahibi Murteza Efendi'nin torunlarının binayı tekrar vakfa kazandırmak için yıllarca mücadele ettikleri, bu arada binanın 1981 yılında tarihi eser olarak tescil edildiği kaydedildi.

Milliyet Gazetesi 3 Nisan 1989

Abdullah Kutalmış MIZRAK/Emlakkulisi.com