Edip Uğur: Balıkesir Türkiye'nin lokomotif kenti!

 Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur, Türkiye Bilişim Derneği’nin Kadir Has Üniversitesi işbirliği ile düzenlediği “Akıllı Şehirler” temalı 9. İstanbul Bilişim Kongresi’ne katıldı. Kongrede yerel yönetimler, kamu ve özel sektör yönetici ve çalışanlarıyla bir araya gelen Uğur, zirvede yaptığı konuşmada her alanda kendine yeter bir Balıkesir akıllı kenti için planladıkları çalışmalarının devam ettiğini söyledi.

UĞUR: “2020 ve 2050 PERSPEKTİFİNDE ADIMLAR ATILIYOR”

18-19 Kasım tarihlerinde Kadir Has Üniversitesi'nin Fatih'teki Cibali Kampüsünde gerçekleşen kongrenin açılış konuşmasını Türkiye Bilişim Derneği Başkanı İ. İlker Tabak ve  Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Aydın yaptılar. Kongrenin “Belediye Başkanları Akıllı Şehirleri Tartışıyor” panelinde konuşan Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur, günümüzde şehirleşme oranında kaçınılmaz şekilde bir artışın söz konusu olduğunu belirtti. Bu durumun “doğal ve kültürel eşiklerin de dahil olduğu” daha sınırlı alanda, daha fazla insanı barındırmayı gerektirdiğine işaret eden Başkan Uğur, aynı süreçte enerji ihtiyacının önemli bir tehdit unsuru olarak artarken, teknolojinin de önemli bir fırsat olarak gelişmekte olduğunu söyledi. Günümüzde ve gelecekte kentlerin akıllıca planlanıp yine akıllıca işletilmesinin kaçınılmaz bir gerçek olduğunu vurgulayan Uğur, ülkemizde “Akıllı Kent” kavramının çoğunlukla yerel yönetimlerin sunduğu sanal hizmet platformları olarak algılandığına dikkat çekti. Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur, “Herkesin kabul edeceği gibi akıllı olan kent, halka daha hızlı ve kaliteli hizmet verir; iletişim ağları güçlüdür. Daha az tüketir, doğal kaynaklarından yüksek verim sağlar ve ekonomisini güçlendirir. Bu kapsamda dünya literatürü özellikle 2000’li yıllardan itibaren 'Akıllı' yani 'Smart' kavramını kentlerle birlikte anmaya başlamıştır. Akıllı kent uygulamaları, iklim eylem planları, karbon salınımı projeksiyonları ve yenilenebilir enerji araçları kent gündemine girmiştir. Avrupa Birliği 2008 yılında Avrupa Stratejik Enerji Teknolojileri Planı'nı yayınlayarak 'Akıllı Kent' stratejisini ve yol haritasını ortaya koymuştur. Bu plan, geliştirilecek alt ve üst yapı kararları ve hedef karbon salınımı değerlerini tespit etmiştir. 2020 ve 2050 yılları perspektifinde adımlar atılmaktadır. Bu arada birçok akademik çalışmada akıllı kent kriterleri ele alınmıştır. Bu çalışmalarda; akıllı ekonomi (yaratıcılık, girişimcilik, üretkenlik kabiliyetini destekleyerek); akıllı toplum (kamusal yaşama yüksek katılım ile); akıllı hareketlilik (iletişim teknolojileri ve ulaşım sistemlerinin gelişimi ile); akıllı yönetim (şeffaf yönetim ve katılım mekanizmalarıyla);  akıllı çevre (yenilenebilir enerji, enerji yönetim stratejileri ve doğayı koruma politikaları ile)  alt başlıkları, akıllı kente giden yolu tarif etmektedir. Önemli olanın bu kapsamda bir politika ile şehre dokunabilmek olduğunu düşünüyoruz” dedi.

“KENTİN GELECEĞİNE YÖN VERECEK KARARLAR İÇİN VERİ MADENCİLİĞİ FAALİYETLERİNE BAŞLADIK”

Başkan Uğur, kuzeyinde Marmara Denizi, batısında Ege Denizi'ne uzanan 18 bin kilometrekare alanıyla farklı topografik koşulların ve iklimlerin yaşandığı ve çeşitli sektörlerin faaliyette olduğu Balıkesir gibi devasa bir şehri yönetmek için, deresinden tepesine, batımetrisinden oşinografisine kadar her detayın bilinmesi ve bu bilgilerin sentezlenerek kararlar oluşturabilmek gerektiğini, bunun ise ancak sağlam bir veritabanı ve bilişim sistemleri ile entegre edilmesi sonucu mümkün olabileceğini söyledi.

2012 yılında resmi gazetede ilan edilen ve gayri safi yurtiçi hasıla başına tüketilen enerji miktarının en az yüzde 20 azaltılmasının hedeflendiği "2012-2023 Enerji Verimliliği Strateji Belgesi"ni kentlerin planlanması ve yönetilmesinde önemli bir kılavuz olarak gördüklerini vurgulayan Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur, sözlerini şöyle sürdürdü; “Göreve geldiğimiz günden beri, ivedi belediyecilik hizmetlerinin yanında, kentin geleceğine yön verecek kararları oluşturmak için bu veri madenciliği faaliyetlerine de başlamış bulunuyoruz. Bu kapsamda belediyecilikte akıllı sistemlerin yanı sıra, Kamusal yaşama katılım projeleri, Balıkesir kent ekonomisinin ana aktörlerinden biri olan tarım ve hayvancılık sektörünün gelişimi için akıllı yerseçimi çalışmaları ve yenilenebilir enerji kaynaklarından maksimum faydalanabilmek üzere güneş, rüzgar ve biyokütle alanında yatırım alanlarının tespiti için veri madenciliği çalışmalarımız devam ediyor. Önümüzdeki süreçte rüzgar enerji santralleri, Kaz Dağları’nda ekolojik köyler ve enerji verimli kentsel mekanların üretimi gibi projeleri ele alacağız. Akıllı kentler idealine ulaşma yolunda ilk adımımız ve bu kapsamda en popüler olanı akıllı ulaşım sistemleridir. Öncelikle kentin ulaşım kanallarını işler hale getirmek ve  büyüyen Balıkesir'de toplu taşımayı teşvik edecek önlemlerin alınması üzerine yoğunlaştık. Bir yıl önce Yalova Üniversitesi Ulaşım Mühendisliği Dalı ile protokol imzalayarak Balıkesir Büyükşehir Belediyesi genelinde geometrik düzenleme ve trafik sirkülasyon projeleri ile yol ve kavşak projelerinin hazırlanması çalışmasını başlattık. Akıllı kentlerin olmazsa olmazlarından biri olan toplu taşıma sistemlerini iyileştirme çalışmalarını destekledik ve iletişim altyapısını bu yönde aktif hale getirdik. Bu sistemin altyapısını oluşturmak için toplu ulaşımda elektronik ücret toplama sistemini hayata geçirdik. Otobüs filolarımızı yeniledik. Bu otobüslere takip sistemi uygulaması geliştirdik. “Otobüsüm Nerede” ve “Akıllı Durak” uygulamalarını gerçekleştirdik. Otomatik kart dolum cihazları, kamera ile yolcu güvenliği, trafik takibi sistemi, ulaşım terminal takip sistemini gerçekleştirdik. Bu yöndeki çalışmalarımız devam ediyor. Bundan sonra ise tüm toplu taşımanın online izlenmesi; otobüslerde ücretsiz internet hizmeti ve akıllı durakların yaygınlaştırılması gibi toplu taşıma projelerini tamamlayacağız. Evet; Türkiye ekonomisi her yıl kayda değer bir büyüme sergiliyor. Bu büyümede enerji arzı ve arz güvenliği önemli bir sorun olarak karşımızda. Fosil yakıtlar açısından dışa bağımlı ülkemizin sürdürülebilir gelişimi için enerji arz güvenliğini kendi kaynakları ile sağlaması gerekiyor.”

BALIKESİR, BÜYÜYEN VE GELİŞEN TÜRKİYE'NİN LOKOMOTİF KENTİ

Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur, Balıkesir'in büyüyen ve gelişen Türkiye’nin lokomotif kentlerinden biri olduğunu ve Balıkesir'i artan şehirleşme talebine ve enerji ihtiyacına yenilenebilir enerji yatırımları ile hazırladıklarını ifade etti. Balıkesir'in bugün Türkiye’de kurulu rüzgar enerji santrallerinin yüzde 25’ine ev sahipliği yaptığına dikkat çeken Uğur, “Mega yatırımlar ve ulaşım modlarının kesişimindeki konumu ile hub kent haline gelen Balıkesir, çok ciddi sanayi yatırımları çekiyor. Bu nedenle Balıkesir’i 5 milyonluk nüfusa göre planlıyoruz. Altyapısından atığına, enerji ihtiyacına kadar anlamlı veri analizleri ile yenilenebilir enerji yatırımları için yer seçim kararları oluşturuyoruz. Güneş enerjisi santralleri ve biyogaz üretim tesislerinin kapasite tespiti ve akıllı yer seçimi çalışmaları gerçekleştirmekte olduğumuz ilk projeler. Bu çalışma kapsamında coğrafi bilgi sistemleri ortamında en uygun alanları belirledik. Coğrafi bilgi sistemleri altyapısı ile arazinin topoğrafik ve morfolojik yapısı, ekinoks dönemlerinde ışıma ve gölge analizleri, şebeke hatları ile ilişki, il arazi varlığı ve benzeri bir çok veriyi çakıştırarak potansiyel bölgeleri tespit ettik. Hiçbir ekinoks zamanında gölgede kalmayan bölgelerimiz var. Elde edilen bölgelerden yatırım için için engel olabilecek, yasal ve doğal eşikler arındırılarak net yatırım yapılabilecek alanları tespit ettik. Ve ürettiğimiz çalışmayı Avrupa Çevre Ajansı’nın güneş potansiyeline ilişkin yayınladığı PV GIS uygulamasındaki değerler ile test ederek doğruladık. Çalışma sonucunda güneş enerjisi santrali yapılabilecek 19.432 hektar alan tespit ettik. Artık güneş tarlası yatırımcıları için tek tuşla yer seçim önerileri getirebiliyoruz. Balıkesir’in bir başka potansiyeli de biyokütle ve biyogaz yatırımlarıdır. Zira 600.000 büyükbaş, 1 milyon küçükbaş ve 31 milyon kanatlı hayvan varlığı ile hem bir atık sorunu hem de enerji potansiyeli ortaya çıkmaktadır. Bu atığı yönetip, zemin altı suyunu korurken, sağlıklı kentleşmeyi sağlayarak hayvansal atıklardan katma değerli enerji üretebiliyoruz. Tarımsal ve hayvansal atıkların enerjiye dönüşümünü destekleyen projemizi ilin ekonomik kalkınma ve istihdamını destekleyecek formata getirdik. Çünkü akıllı kent aynı zamanda kendi ekonomisini üreten kenttir. Önce dünya örneklerinde biyogaz tesislerini ve yapılanmasını yerinde inceledik. Sonrasında biyogaz tesisleri yerseçimi projemizi tarım ve hayvancılık geliştirme bölgelerinin yerseçimi yapılanma kılavuzu çalışması ile birleştirerek kendi enerjisini üreten ve kent şebekesini destekleyen model köyler çalışmasına başladık. Bu akıllı yer seçim çalışmalarını yaparken araç olarak coğrafi bilgi teknolojilerinden etkin bir şekilde faydalandık. Bu süreçte Balıkesir Büyükşehir Belediye bünyemizde ilgili daire başkanlıklarımızda çalışan uzman arkadaşlarımızın görüşleri doğrultusunda akıllı yer seçim çalışmasına girdi sağlayacak parametrelerimizi belirledik. Belirlenen parametreler coğrafi bilgi sistemi ortamında hayvancılık geliştirme bölgeleri ile biyogaz tesisi yapılabilecek alanları belirledik.  Potansiyel alanların tespit edilmesi doğal olarak ciddi bir veri altyapısının oluşturulmasını gerektirmiştir. Buna göre büyükşehir sınırlarımızı dahilindeki tüm büyük ve küçükbaş hayvan varlığımızın atık ve enerji miktarını köyler bazında tespit ederek bu verileri ulaşım, arazi morfolojisi, enerji şebekesi, su kaynakları, üniversite, imalat sanayi vb. altyapı varlığı ile karşılaştırdık ve mekansal yoğunluk analizlerini ortaya koyduk. Böylece Balıkesir il bütününde büyükbaş küçükbaş ve kanatlı havyalar için hayvan varlığı değer haritası ile hayvansal atıkların değer haritasını elde etmiş olduk” diye konuştu.

TEKNOLOJİ KENT KAVRAMINI YENİDEN TANIMLIYOR

Balıkesir'deki hayvancılık için elverişli tesis alanı, beraberinde biyogaz ile elektrik ve ısı enerjisi varlığından da söz eden Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur, sözlerini şöyle tamamkladı;

“18 aylık üzeri büyükbaş hayvan varlığından başka sağmal koyun varlığı İvrindi’ye doğru yoğunlaştığı, broiler tavukçuluğunun ise Bandırma bölgesindeki ağırlığı ortaya çıktı. Tabii ki oluşturulan bu bilgi bize karar verme sürecinde tek başına yeterli bilgi sağlamamaktadır. 

Bu tür yatırımları su havzaları, orman alanları, zeytinlikler gibi alanlarda yapamazsınız. Bu tür yasal ve doğal eşikleri de haritadan çıkarttık ve net yatırım yapılabilir parsellere kadar belirledik. Böyle bir çalışma sonucunda Balıkesir ilinde hayvancılık tesisi yapılabilecek toplam 188.485 hektarlık alan tespit edilmiştir. Bu alanın yüzde 35’ lik diliminde ise hayvancılık tesisi yatırımı için en verimli alanı oluşturmaktadır. Bununla beraber biyogaz tesisi yerseçimi için 9 adet alan tespit edilmiştir. Bu lokasyonların toplam büyükbaş hayvan atıklarından üretilecek elektrik enerji miktarı  10 km çapta 9 mv ile 43 mv arasında değişmektedir. Sadece 600.000 büyükbaş hayvan varlığından elde edilen biyogaz ile 60.000 ile 300.000 kişiye elektrik enerjisi, 30.000 ile 100.000 evin ısınması için gerekli ısı enerjisi sağlanacaktır. Görüyorsunuz ki Balkart sisteminden bahsederken sözü tavukçuluğa kadar getirdik. Bu söz buradan sanal gerçekliğe, oradan biyoteknolojiye ve şu an bilemediğimiz başka konulara kadar uzanacaktır. Çünkü teknoloji "kent" kavramını yeniden tanımlamaktadır. Teknoloji artan kentleşmenin insan doğasına en uygun şekilde ilerlemesi için önemli bir anahtardır. Bu anahtarı iyi kullanmalıyız. Bu sebeple akıllı kent idealine giden yolda Büyükşehir Belediyemiz için atılacak her adımda ekoloji ve teknoloji kılavuzumuz olacaktır. Üreten; ürettiğini iyi değerlendiren, enerji ve iletişim ağları güçlü, kır ve kent etkileşimi güçlü, sosyal sermayesi güçlü, ekonomik olarak kendine yeter Balıkesir akıllı kenti için çalışmalarımız devam edecektir.”

Kongredeki konuşmasının ardından Türkiye Bilişim Derneği Başkanı İ. İlker Tabak tarafından Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Edip Uğur'a plaket takdim edildi.

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi