Kiracı evi göstermek zorunda mı?
İmzalanan kira sözleşmesi, taşınmaz mal sahibinin tasarruf hakkını etkilemiyor. Taşınmaz mal sahibi, isterse kiradaki evin satışını gerçekleştirebiliyor. Peki satış sürecinde kiracı evi göstermek zorunda mı?
Kiracı evi göstermek zorunda mı?
Bir taşınmazın kiralanması ile ortaya çıkan kira ilişkisinin hukuki boyutu, Borçlar Kanunu'nda düzenleniyor. Kanun gereğince kira sözleşmesi ile; taşınmaz mal sahibi malını kiracısına bırakırken kiracı da belirlenen kira bedelini ödemek ile yükümlü oluyor.
Ancak imzalanan bu kira sözleşmesi, taşınmaz mal sahibinin tasarruf hakkını etkilemiyor. Taşınmaz mal sahibi, isterse kiradaki evin satışını gerçekleştirebiliyor. Peki satış sürecinde kiracı evi göstermek zorunda mı?
Kiracı satılığa çıkaran evi, müsait olunan zaman dilimleri içerisinde göstermek ile mükellef oluyor. Konu ile ilgili dava örneği aşağıda yer alıyor:
T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/3892
K. 2005/9620
T. 6.6.2005
• SATILMAK İSTENEN DAİREYİ KİRACININ MÜŞTERİLERE GÖSTERMEMESİ ( Kiracı Kiralananı Satın Almak ya da Kendisi Çıktıktan Sonra Kiralamak İsteyenlerin Görmesine ve Gezmesine İzin Vermekle Yükümlü Olduğu )
• KİRALANIN GÖRÜLÜP GEZİLMESİ ( Kiracı Kiralananı Satın Almak ya da Kendisi Çıktıktan Sonra Kiralamak İsteyenlerin Görmesine ve Gezmesine İzin Vermekle Yükümlü Olduğu )
ÖZET : Davacı, davalının kiracı olduğunu, kendisinin daireyi satmak istemesine rağmen davalının emlakçı vasıtasıyla gelen müşterilere daireyi göstermediğini belirterek dairenin davalı tarafından belli zamanlarda gösterilmesine karar verilmesini istemiştir. Kiracı, kiralananı satın almak ya da kendisi çıktıktan sonra kiralamak isteyenlerin görmesine ve gezmesine izin vermekle yükümlüdür. Ancak bu yapılırken kiracıya en uygun zaman seçilmeli, bu bağlamda kiracının çıkarları hakkaniyete uygun olarak gözönünde bulundurulmalıdır. Bu itibarla kiracıya yüklenecek bu yükümlülüğün tarafların yararları ve hakkaniyete uygun olarak saptanması zorunludur.
DAVA : Taraflar arasındaki kiradaki taşınmazın müşteriye gösterilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı, davalının kiracı olduğunu, kendisinin daireyi satmak istemesine rağmen davalının emlakçı vasıtasıyla gelen müşterilere daireyi göstermediğini belirterek dairenin davalı tarafından belli zamanlarda gösterilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davalının taşınmazı 10 ay süreyle her ayın ilk cumartesi günü saat 13-14 arasında satın almak isteyenlere göstermesine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davalının, davacıya ait dairede kiracı olarak bulunduğu kuşkusuzdur. Kiracı, kiralananı satın almak ya da kendisi çıktıktan sonra kiralamak isteyenlerin görmesine ve gezmesine izin vermekle yükümlüdür. Ancak bu yapılırken kiracıya en uygun zaman seçilmeli, bu bağlamda kiracının çıkarları hakkaniyete uygun olarak gözönünde bulundurulmalıdır. Bu itibarla kiracıya yüklenecek bu yükümlülüğün tarafların yararları ve hakkaniyete uygun olarak saptanması zorunludur. Mahkemece değinilen bu yön gözetilerek uzman bilirkişi marifetiyle mahallinde inceleme yapılarak, kiralananın niteliği, bulunduğu mevkii, dairenin satılabilme süresine etkili sosyal, ekonomik koşullar, diğer özel ve genel faktörler ile tarafların çıkarları değerlendirilerek hakkaniyete uygun denge kurulmak suretiyle satışın yapılabileceği muhtemel, makul ve münasip bir süre ile, ayrıca bu süre içinde de hangi gün ve saatlerde kiralananın gösterilmesine izin verilmesinin uygun olacağı tesbit edilerek hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır. Bozmayı gerektirir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 06.06.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Yeni malik kiracıyı nasıl çıkarır?
Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com