Rusya'ya yaptırım sonrası vatandaş zor durumda!

Rusya'nın Ukrayna'ya işgali sonrasında Rusya'ya uygulanan yaptırımlar vatandaşları zor durumda bıraktı.  Andrey isimli vatandaş, "Rusya'dan şu anda ayrılabilseydim, ayrılırdım. Ama işimi bırakamam," açıklamasında bulundu. İşte yaptırımlar sonrası Rusya'nın son durumu...

Rusya, Ukrayna işgali üzerine uygulamaya başladığı yaptırımların etkisi hissedilmeye başladı. Andrey gibi bir çok Rus vatandaş evlerinin konut kredisi taksitlerini ödeyemedi. 

31 yaşındaki endüstri tasarımcısı, "Yurt dışında bir an önce yeni müşteriler bulup konut kredisinin ilk taksidi için biriktirdiğim parayla Rusya'dan çıkmayı planlıyorum. Burada korkuyorum, partinin çizgisine karşı konuşanlar tutuklanıyor. Utanıyorum. Oysa ben iktidardakilere oy bile vermedim." dedi.

Batı'nın uyguladığı ekonomik yaptırım sonucunda başarıya ulaşılmış gibi görünüyor. Rus vatandaşlar tasarruflarını kaybederek ekonomik tehlikeye girmeye başladı.

Rus bankalarına uygulanan yaptırımlar, Visa, Mastercard ve dolayısıyla Apple Pay ve Google Pay kullanmalarını önlüyor. Moskova'da proje yöneticisi olan 35 yaşındaki Daria ise bu sebeple metroya binemediğini ifade ediyor.

Daria'nın BBC'ye yaptığı açıklamada "Ben metro parasını hep telefonumla öderdim, ama ödeyemedim. Benim gibi aynı sorunu yaşayan başkaları da vardı. Meğer metroda ödeme yapıp geçilen bariyerleri VTB Bankası işletiyormuş. Bankaya yaptırım uygulandığı için de Google Pay ve Apple Pay'i kabul edemiyor. Metro kartı almak zorunda kaldım," dedi. "Bugün bir mağazada da başıma aynı şey geldi. Aynı nedenden dolayı ödeme yapamadım." ifadeleri bulunuyor.

Borsa kapalılığını sürdürüyor!

20'li yaşlarının sonunda olan Anton (adı değiştirilmiş), Moskova'da bir bankamatik önündeki kuyrukta, "Dolar yok, ruble yok, hiçbir şey yok! Aslında, ruble var ama ben ruble istemiyorum" dedi.

"Ne yapacağımı bilmiyorum. Korkarım Kuzey Kore ya da İran gibi olacağız" diye de ekliyor.

2022'nin başında bir dolar yaklaşık 75, bir euro ise 80 ruble ediyordu. Şimdi ise doların değeri 113 rubleye, euro'nun değeri de 127 rubleye kadar arttı.

Rubleye güven vardı ama...

Ruble-dolar kurunu fazlasıyla önemseyen Ruslar, 1990'larda Sovyetler Birliği'nin dağılması ardından, tüm tasarruflarını dolara yatırmıştı. Ancak ardından geçen on yıl içinde Merkez Bankası'nın aldığı önlemler Rusların tekrar rubleye güven duymasını sağladı. Ruble hesaplarına yatırılan paralar artarken borsada Rus şirketlerinin hisselerine yapılan yatırımlarda da artış görüldü. Halen en gözde yatırım dolar olarak görülüyor çünkü Rusya'da en ufak belirsizlikte halk en yakın ATM'ye koşarak dolar çekiyor. 

"Hırsızlıkların artmasını bekliyorum"

30'lu yaşlarının başındaki Ilya (adı değiştirilmiş), Moskova'daki evinin kredi ödemelerini yeni bitirmiş. Kısa bir süre içinde başka bir yere taşınamayacağını söylüyor.

"Donbas'taki operasyon başlayınca bir ATM'ye gidip Sberbank'ta dolar hesabımdaki tasarruflarımı çektim. Şimdi hakikaten de yastığımın altında saklıyorum" diyor.

"Tasarruflarımın geri kalanı hala bankalarda. Yarısı dolar, yarısı ruble. Durum kötüleşirse, hepsini çekeceğim. Korkuyorum çünkü hırsızlıkların artmasını bekliyorum. Ama durum bu."

Konut kredisini ödemekte zorlanıyorlar

Moskova'daki kuyruklardan birinde bekleyen 45 yaşındaki Evgeni (adı değiştirilmiştir), konut kredisini ödemek için para çekmek istediğini söyledi.

"Tanıdığım herkes endişeli. Herkes stres içinde. Hayatın daha da zorlaşacağından kuşkum yok. Savaş korkunç" diyor.

"Bütün ülkeler çifte standart uyguluyor, şimdi de 'büyük ülkeler' birbirlerinin boyunun ölçüsünü almaya, kimin üstün olduğunu göstermeye çalışıyor ve herkes acı çekiyor."

35 yaşındaki Marat, "Bugün ilk defa para çekmeye karar verdim, ve sorun yaşamadım. Ne olur ne olmaz diye sadece ruble çektim" diyor.

"Tahmin yapmakta pek başarılı sayılmam, ama hayatımızın zorlaşacağını düşünüyorum. Zaman gösterecek."

Bankalardan online talep durdu

BBC Rusça'nın haberine göre, Perm, Kostroma, Belgorod ve diğer taşra kentlerinde de insanlar dolar ve euro satın almaya koşuyor.

Adını açıklamayan bir teknoloji uzmanı, ATM'lerde veya popüler bir özel banka olan Tinkoff'ta otomatik olarak dolar ya da euro talebinde bulunan ve bulduğu yerleri aboneleriyle paylaşan bir Telegram yazılımı bile geliştirdi.

Birçokları bankacılık uygulamalarıyla bankalarından nakit para ayırtmaya çalışıyor.

Pazar akşamı, Rusya Merkez Bankası'na uygulanacak yaptırımlar açıklandığında elektronik uygulamalar ile 140 rubleye kadar ulaşan fiyatlarla 1 dolar, 150 rubleye kadar olan fiyatlarla da 1 euro ayırtmak mümkündü.

Ancak Rusya'nın en büyük devlet destekli bankası Sberbank'ın müşterileri BBC'ye Pazartesi'ye gelindiğinde, uygulama ile nakit ısmarlayamadıklarını, banka şubesine gidip form imzalamaları gerektiğini söylediler.

Hazırlıklı olduklarını söyleyen Kremlin, iş yerlerine hala ek yardım verilip verilmeyeceği konusunda açıklamada bulunmadı. Moskova'da daha şimdiden zamlar ya da ticari kısıtlamalar yüzünden sıkıntısı çekileceği düşünülen malları almak için gıda marketlerinde bazı kuyruklar oluşmaya başladığı bildiriliyor.

Moskova'daki BBC Rusça muhabiri Amalia Zatar'nin katkılarıyla hazırlanan habere göre; Rus şirketleri üretimlerini durdurma noktasına geldi ve tasarruflarının değerinin düşmesiyle vatandaşlar işlerini kaybetme riskiyle karşılaştı.