Şubatta Enflasyon ne olacak?
Aralık ayında yüzde 13.58 olarak kaydettikten sonra ocak ayında yaşanan yüzde 11.10’luk rekor artışlardan sonra aylık enflasyon Şubat ayı için tek haneye gerilemesi öngörülüyor. Detaylar haberimizde...
"Artı-eksi bir marj tabii ki söz konusu olabilir. Şu anki duruma göre bu marjın yarım puandan fazla olmasını beklemiyorum. Yani şubat ayı artışı mevcut durumda çok büyük olasılıkla yüzde 4.5 ile yüzde 5.5 arasında gelecek.
Bu aralığın aşağı yönlü kırılması neredeyse olanaksız. Bugünden sonra petrol fiyatları birden düşmeyeceğine ve akaryakıtta yüklü indirimler yapılmayacağına, elektrikteki zam da geri alınmayacağına göre yüzde 4.5'in altında bir oran görmemiz pek mümkün olmayacak.
Ama yüzde 5.5’i aşan bir oran karşımıza çıkar mı, pekala mümkün. Ne var ki bu oran aşılsa bile bu öyle çok büyük bir sıçrama biçiminde olmayacaktır. Aylık artış olsa olsa yüzde 6’yı zorlar, o kadar.
Yukarı yönlü sapmayı tetikleyecek en büyük etken hiç kuşku yok ki Rusya-Ukrayna gerginliğinden ötürü önümüzdeki günlerde petrol fiyatlarının çok artması, bundan ötürü de akaryakıta yeni zamlar gelmesi. Bu yazıyı kaleme aldığım dün öğleden sonra itibarıyla akaryakıtta kesinleşmiş bir zam yoktu. Hem yapıldığı takdirde bile bu zam şubat ayının genel oranına öyle çok fazla etki etmez; çünkü şubatta yalnızca beş gün kalmış durumda.
Yani bugünden itibaren gelecek zamların şubat enflasyonuna çok fazla etkisi olmaz.
AĞIRLIKLI ETKİ GIDADAN
Temel gıda maddelerinde her ne kadar KDV yüzde 8’den yüzde 1’e indirilmiş olsa da bunun fiyatlar üstündeki etkisinin en fazla 0.71 puan olacağını bu köşede 14 Şubat’ta yazmıştım. Kaldı ki bu etki vergi indiriminin herkes tarafından tam olarak uygulanacağı varsayımına dayanıyordu.
Hem zaten şubatta gıda maddelerinde öyle yüklü bir fiyat artışı oldu ki, KDV’nin etkisi neredeyse hiç hissedilmedi.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubunun TÜFE’deki ağırlığı yüzde 25.32 ve şubat ayında bu grupta ortalama yüzde 10 dolayında zam yaşandı. Meyve ve sebzede özellikle ayın ilk günlerinde kışın sert geçmesi yüzünden fiyatlar bir ara adeta tırmandı, daha sonra o rekor düzeye göre bir gerileme oldu. Ay ortalaması bazında hesapladığımız artış yaklaşık yüzde 10 düzeyinde.
Dolayısıyla şubat ayı enflasyonunun neredeyse yarısı gıda grubundaki zamlardan kaynaklanacak. Gıdadan gelecek etki 2.5 puan dolayında
Bu etkiden 0.71 puanlık KDV indiriminin olumlu katkısı düşüldüğünde gıdanın şubat ayı TÜFE artışına etkisi yine de yaklaşık 2 puan olacak.
0.71 puanlık etkiyi gıda grubunun tümüne uygulamak doğru olmaz, çünkü ekmek başta olmak üzere bazı gıda maddelerinde KDV zaten yüzde 1 düzeyindeydi.