Kırgızistan'ın Rusya ile enerji iş birliği anlaşması feshedildi!

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Rusya ile enerji alanındaki iş birliği anlaşmasının tek taraflı feshedilmesini öngören ve önceki gün meclis tarafından kabul edilen kanunu onayladı.

Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi’nden yapılan açıklamada, Atambayev’in, başkent Bişkek’te 20 Eylül 2012’de Kırgızistan ile Rusya hükümetleri arasında imzalanan Kırgızistan'ın kuzeyinde Narın nehri üzerinde baraj ve hidroelekrik santrali (HES) inşaatı ile yine ülkenin güneyindeki Togtogul barajındaki Kambar-Ata-1 HES ortak inşaatlarının feshedilmesini öngören iki ayrı kanunu onayladığı belirtildi.

Atambayev'in 5 Şubat’ta yürürlüğe girecek olan onayla ilgili Rus tarafının bilgilendirilmesi için Dışişleri Bakanlığı'na talimat verdiği kaydedildi.

Başbakan Temir Sariyev kabinesi tarafından hazırlanan ve Rusya'nın mali taahhütlerini yerine getirmediği gerekçesiyle enerji alanındaki iş birliği anlaşmasının iptalini isteyen tasarı genel kurulda kabul edilmiş Cumhurbaşkanının onayına gönderilmişti.

Rusgidro çalışmaları yarıda bırakarak bölgeden ayrılmıştı

Kırgızistan ile Rusya arasında enerji işbirliğini öngören anlaşma 20 Eylül 2012’de imzalanmıştı. Bunun ardından ülkenin kuzeyindeki Narın bölgesinde Rus şirketi Rusgidro, hükümetin ayırdığı 2 bin 458 metrekarelik arazide HES inşaatına başlamıştı.

Barajın yapılması planlanan bölge halkıyla “arazi” sorunu yaşamaya başlayan Rusgidro şirketi, sözkonusu sorunların kaldırılması için hükümetten destek istemişti. Daha sonra Rusgidro şirketi, işçilerin kalacağı lojman çalışmalarını da yarıda bırakarak bölgeden ayrılmıştı.

Rusya vaadini yerine getirmedi

Ülke yönetimi, inşaatını 2016’da bitirmeyi planladığı Narın nehri üzerinde baraj ve hidroelekrik santrali (HES) projenin gecikmesi üzerine Rusya’yı çeşitli bahanelerle vaadini yerine getirmemekle suçladı.

Cumhurbaşkanı Atambayev, yıl sonu düzenlediği basın toplantısında ülkenin kuzeyinde Narın nehri üzerinde, Rusgidro şirketi tarafından 3 yıl önce temeli atılan HES inşaatına yeni bir yatırımcı bulabileceklerini söylemiş ve Rus şirketin inşaatını kaynak sıkıntısı nedeniyle dondurabileceklerine vurgu yapmıştı.

Kırgızistan hükümeti, ham petrol fiyatlarının düşmeye devam etmesi ve Ukrayna krizi nedeniyle sermaye sıkıntısı çeken Rusya'nın, ülkede enerji alanındaki mali taahhütlerini yerine getirmemesini gerekçe göstererek 20 Eylül 2012 tarihinde imzalanan iş birliği anlaşmasının iptalini isteyen karar taslağını meclise sevk etmişti.

Kırgızistan Rusların harcamalarını inceleyecek

Narın bölgesinde 2012’de HES inşaat projesini hayata geçirmeye başlayan Rus Gidro şirketinin alt yapı çalışmalarına yaklaşık 37 milyon dolar harcadığı ifade ediliyor.

Bu rakamı çok kabarık bulan meclis, bugüne kadar inşa edilen lojman, köprü, yol ve diğer yapıların değerlerini belirlemek için komisyon kurdu. Komisyonun çalışmalarına başlaması bekleniyor.

Rusgidro'nun, Narın nehri üzerindeki hidroelektrik santralinin yapımı dışında, komşu Özbekistan'ın karşı çıktığı ülkenin güneyindeki Kambar-Ata-1 adlı hidroelektrik santralinin ortak inşasına yaklaşık 2 milyar dolar tutarında yatırım yapması bekleniyordu. Kırgızistan,Rusya ile enerji işbirliği alanındaki anlaşmasını tek taraflı olarak fesh etmesinin ardından yaklaşık 2 milyar dolarlık yatırımdan vazgeçmiş oluyor.