Miras paylaşımı! 20-09-2013

Miras paylaşımı!

Türk Medeni Kanunu miras paylaşımı konusunda “külli halefiyet prensibi”ni kabul etmiştir. Yani tereke bir bütün halinde, alacak ve borçlarla beraber, miras bırakanın ölümüyle kendiliğinden yasal ve atanmış mirasçılara geçiyor. Fakat “vasiyet alacaklısı” olarak tabir ettiğimiz kişiler açısından külli halefiyet prensibi geçerli olmuyor. Örneğin; miras bırakan ölmeden önce yaptığı vasiyetname ile iki evinden birini hizmetçisine bırakmıştır. Hizmetçi ev sahibesinin ölümüyle kendiliğinden bu evin maliki konumuna gelmez. Onun yalnızca ev sahibesinin mirasçılarından bu evi talep etme hakkı vardır. Ayrıca söz konusu evle ilgili olanlar hariç miras bırakanın tereke borçlarından da sorumlu değildir.

Yasal mirasçılar, bu sıfatlarını doğrudan kanundan alanlara deniyor. Bir kısım kan hısımları, evlatlık ve sağ kalan eş, miras bırakanın ölümü anında hayatta olmak ve mirastan yoksunluğu gerektirecek konumda olmamak şartıyla kanuni mirasçılar olabiliyorlar. Medeni Kanun’a göre mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası devlete geçer ve devlet külli halef olmasına rağmen ölenin borçlarından yalnızca tereke malları değerince sorumlu olur.

Miras hukukunda miras paylaşımı miras bırakanın çocukları arasında cinsiyet ve yaş ayrımı olmaksızın eşit oluyor. Ayrıca 4721 sayılı yeni Medeni Kanun sahih nesepli- gayri sahih nesepli soy ayrımını kaldırarak evlilik dışı doğan çocukların aleyhine olan eşitsizliği de ortadan kaldırıyor. Örneğin, vefat eden Ali’nin sadece bir oğlu, bir kızı ve kendi ölümünden uzun zaman önce ölen oğlunun çocuğu (Ali’nin torunu) hayattadır. Miras, 1/3, 1/3, 1/3 şeklinde kızına, oğluna ve bir toruna bölüştürülür. Yani ölen oğlun yerini onun oğlu (alt soyu) alır. Peki, Ali’nin bir kızı, bir oğlu ve torunuyla birlikte eşi de hayatta olsa idi paylaşım nasıl olacaktı? Medeni kanun, eşin birinci zümre ile mirasçılığında terekenin 1/4' inin sağ kalan eşe, 3/4' ünün ise alt soyuna kalacağını düzenlemiştir. Yani tereke alt soya düşen 3/4 pay da 3 eşit parçaya ayrılacak; 3/12 bir oğla, 3/12 diğer oğla, 3/12 ise önceden vefat etmiş olan oğlun çocuğuna (toruna) kalacaktır.